İlaç tedavisiBu amaçla kullanılabilecek çok sayıda ilaç olup bu ilaçların sınıflaması ve isimleri tabloda özetlenmiştir. Şimdi ilaçları ayrı ayrı inceleyelim.

1) Mideden salınan asidi ortadan kaldıran ilaçlar:

Salgılanmış olan asidi midede nötralize eden ilaçlar antiasitler olarak da bilinir. Bu grup ilaçlar kısa etki sürelidir. Etkileri bir saati geçmez. Etki sürelerinin kısalığı yanısıra yemek borusu hücrelerinde oluşan hasarı iyileştiremediklerinden reflü tedavisinde fazlaca yerleri yoktur. Belki çok hafif hastalarda ve gebelik reflülerinde kullanılabilirler.

2) Mide asidinin salınmasını engelleyen ilaçlar:

Hatırlanması gereken önemli bir nokta reflünün mide asidinin yemek borusuna kaçması sonucu oluştuğudur. Asit olmayan yerde reflü neredeyse hiç görülmez. Bu nedenle asidin engellenmesi yakınmaları azaltır ve iyileşmeyi sağlar. Mide asit salgısı üç ayrı kısımdan yönetilir: Beyin (sevdiğimizbir yemeği hayal edince midemiz asit salgılar), gıdaların mideye girmesi, hormonlar. Asit salgılayan hücrelerin üzerinde değişik uyarılma noktaları bulunur ve bunların uyarılması ile hücre asit salgılamaya başlar. Bu noktalardan birisi histamin 2 reseptörü denilen kısımdır ve burayı bloke ederek asidi azaltan ilaçlara H2 reseptör blokerleri adı verilir (ranitidin, famotidin, nizatidin). Genellikle akşam alınmaları önerilir (gece önerenler varsa da akşam veya yatmadan 2-3 saat önce alınmaları daha iyidir). Aç veya tok içilmeleri fark etmez. Hastaların yarıya yakınında iyileşme sağlarlar. Ne yazık ki sürekli kullanımda hastaların yarısında ilaca direnç gelişir yani ilaç içtikleri halde asit salgıları azalmaz ve tedaviden yarar görmezler. Nizatidinin gebelerde kullanılması önerilmemektedir.

Yukarıda anlatılan asit salgılayan hücrede asit salgısının son ortak yolu proton pompası adını alır ve bunun inhibitörleri yani çalışmasını durdurucu ilaçlar halen elimizde bulunan en güçlü asit salgılanmasını önleyicilerdir. Omeprazol, lansoprazol, pantoprazol, rabeprazol, esomeprazol adı verilen değişik ilaçlar ülkemizde ve yurt dışında satılmaktadır. Bu gruptaki ilaçlar doktorunuzun önerisi ve aşağıda özetlenen yaklaşım paralelinde sabah tek doz veya sabah - akşam kullanılabilir. MUTLAKA aç karnına alınmalıdırlar. Akşam dozu yatmadan önce değil, akşam yemeğinden önce içilmelidir. Hastaların %90'ına yakınında iyileşme sağlarlar. İlaca direnç gelişmez. Bazı ilaçların yarım dozları vardır ve bunlarla idame tedavi denilen daha uzun süreli ve daha düşük doz tedavinin sürdürülmesi sağlanır.

İlaçların riski var mıdır?

En çok tartışılan ve spekülasyon yapılan konulardan birisidir. Prospektüslerinde dahi 4-8 haftalık tedavi önerilmektedir. Biz genellikle aylar süren tedavileri tercih ediyoruz çünkü kısa süreli ilaç kullanımı ile yemek borusu hücreleri iyileşmez ve nüks hızlıdır. Aylar hatta yıllar süren tedavinin yan etkileri bildirilmemiştir. 5 yılı geçen tedavilerde sürekli asit engelleyici tedavi altında kalan mide asid salgılayan hücrelerinin ortadan kalkabileceği (atrofik gastrit) bildirilmiştir. Bu durumda çok küçük de olsa kanser riski (sürekli, yüksek doz ve 5 yıldan uzun süreli ilaç kullananların %0.01'inden azında) söz konusu olabileceğinden izlem önerilmektedir. Fakat bu risk hastaların midesinde helikobakter denilen mikrobun varlığı halinde söz konusudur ve mikrop yoksa risk de neredeyse yoktur. Yani ilaç kullanan hastalarımız gönüllerini ferah tutabilirler. Zaten 5 yıllık ilaç kullanım zorunluluğu kanımızca cerrahi tedavi gerektirir.

3) Bariyer oluşturanlar: Aljinik asit

Bu ilacın özelliği asit ortamda midenin üst kısmında bir koruyucu tabaka oluşturmasıdır. Bu tabaka asidin yukarı kaçmasını engeller. Eğer asit kaçarsa önce bu koruyucu tabaka yukarı doğru çıkar ve yemek borusunu sıvar. Böylece asit ve diğer mide içeriğinin yemek borusu ile doğrudan temasını engeller. Özellikle yemeklerin hemen ardından 500 - 1000 miligram dozlarında alınması önerilmektedir. Gece reflüsü bulunan hastalarımız yatarken de içebilirler. Yakınmaları şiddetli olmayan hastaların sadece bu ilacı kullanabilmeleri yanısıra diğer ilaçlarla yakınmaları tam düzelmeyenlerde ek tedavi olarak verilebilir. Ciddi olgularda tek başlarına yeterli değillerdir. Yan etkileri kabızlık olup gebelerde de kullanılabilecek ölçüde güvenilir ilaçlardır.

4) Hücre koruyucular (Sitoprotektifler):

Sukralfatın çok özel durumlar dışında reflüde yeri yoktur. Bu özel durumlar; yemek borusunda ilaç takılmaları ve gebelikte ortaya çıkan reflü sorunlarıdır. İlaç çok az emildiği için güvenilirdir ve gebelerde çok etkili olmamakla birlikte olası yan etkilerinin düşüklüğü nedeniyle seçkin ilaçtır.

5) Motilite düzenleyicileri (Prokinetikler): Domperidon ve metoklopramid

Bu ilaçlar sindirim sistemi ve yemek borusu kasılmalarını ve yemek borusu-mide arasındaki kapağın basıncını artırarak etki gösterirler. Dört yıl kadar önce sisaprid isimli etkili bir ilacımız varken oluşturduğu kalp sorunları nedeniyle yasaklanmıştır. Ne yazık ki yerine koyulabilecek yeni bir ilaç gelmemitir. Var olan ilaçlar çok etkili değiller. Özellikle çocukluk reflüsünde anlamlı bir yerleri vardır. Günde üç kere yemeklerden 30-60 dakika önce yani aç karnına alınmaları önerilir. Domperidon kadınlarda %15 oranında memelerden süt gelmesine yol açabilir, ilaç kesilince düzelir. Metoklopramid, bulantı-kusmalarda kullanılan bir ilaç olup reflü hastalığında yukarıda belirtildiği şekilde kasılma fonksiyonlarındaki olumlu etkileri nedeniyle kullanılır. Yan etki olarak yaşlı hastalarda sersemlik ve uyku hali ortaya çıkabilir.

REFLÜ HASTALIĞININ TEDAVİSİNDE KULLANILABİLECEK İLAÇLAR

  1. Mideden salınan asidi ortadan kaldıran ilaçlar
    Antiasitler
    • Hidrotalcid
    • Kalsiyum, magnezyum bileşikleri
  2. Mide asidininin salınmasını engelleyen ilaçlar
    H2 reseptör blokerleri
    • Ranitidin
    • Famotidin
    • Nizatidin
    Proton pompa inhibitörleri
    • Omeprazol
    • Lansoprazol
    • Pantoprazol
    • Rabeprazol
    • Esomeprazol
  3. Bariyer oluşturanlar
    Aljinik asit
  4. Hücre koruyucular (Sitoprotektifler)
    Sukralfat
    Mizoprostol
  5. Motilite düzenleyicileri (Prokinetikler)
    Domperidon
    Metoklopramid
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Beğeni 3.29 (12 Oy)